۵ دلیل کند شدن گوشی موبایل و راه‌های مقابله با آن

تصور کنید هنوز دو سال هم از خرید آخرین گوشی موبایل‌تان نگذشته است، اما تلفن همراه هوشمند شما به اندازه‌ی یک لاکپشت پیر و خسته کُند عمل می‌کند. تقریبا تایپ کردن یک متن کوتاه به دلیل کندی بیش از حد گوشی، بیش از یک ربع ساعت، زمان‌تان را به‌خود اختصاص می‌دهد و وای به روزی که کلمه‌ای را اشتباه تایپ کنید‍‍! پاک کردن و اصلاح آن کلمه یک ربع دیگر از وقتتان را خواهد گرفت. این وضعیت آزاردهنده فقط به همین‌جا ختم نمی‌شود و کندی گوشی می‌تواند روی بخش‌‌های دیگری از قبیل اینترنت، دوربین و نرم‌افزارهای کاربردی نیز تاثیر بگذارد. در برخی موارد، کاربران از کند شدن اسلاید صفحات گوشی شکایت می‌کنند و ادعا دارند که هر اسلاید ۱۰ دقیقه از وقت‌شان را می‌گیرد. قطعا این وضعیت برای هر کاربر تلفن همراه شبیه به کابوسی ادامه‌دار است و هیچکس دوست ندارد چنین کندی ناراحت‌کننده‌ای را تجربه کند. از آنجا که گاها هیچ دلیل مشخص و مشهودی برای این کاهش سرعت وجود ندارد، همیشه با بروز چنین واقعه‌ای از خود می‌پرسیم دلیل کند شدن گوشی موبایل چیست؟ خب با اینکه دلیل کند شدن گوشی موبایل چندان قابل مشاهده‌ نیست، اما می‌توان ریشه‌ی آن را در دل گوشی‌ها جست‌وجو کرد و با کشف این دلایل آن‌ها را برطرف نمود. پس اگر شما هم می‌خواهید دلیل کند شدن گوشی موبایل خود را پیدا و با آن مقابله کنید، این مقاله به دادتان خواهد رسید.

عوامل سخت افزاری موثر در سرعت گوشی

هنگامی که دلیل کند شدن گوشی موبایل، بروز فرسودگی یا از کار افتادن بخشی از قطعات داخلی گوشی تشخیص داده شود، در اصطلاح عوامل سخت‌افزاری موجب افت سرعت گوشی شده‌اند. اما همانطور که می‌دانید، سخت‌‌افزارها قطعات حیاتی گوشی شما هستند و از کار افتادن آن‌ها می‌تواند منجر به خاموشی همیشگی تلفن‌تان شود. پس بروز مشکل در چه بخش‌هایی از سخت افزار افت سرعت گوشی را به همراه دارد؟

• فرسودگی حافظه‌ی داخلی:

فلش مموری‌ها و حافظه‌های RAM نیز همچون بسیاری دیگر از قطعات سخت‌افزاری دچار کهولت سن و استهلاک می‌شوند. حافظه‌های فلش به دلیل ساختار و فعالیت خاصشان با حداکثر چرخه‌های نوشتن درجه‌بندی می‌شوند. این حافظه‌ها برای ثبت و پاکسازی اطلاعات در سلول‌های NAND از واکنش‌های الکتروشیمیایی استفاده می‌کنند و با هر بار فعالیت، لایه‌ی اکسیدی را که مسئول به دام انداختن الکترون‌ها در این سلول‌هاست، از بین می‌برند. با کاهش این لایه‌ی اکسید، حافظه‌های فلش نیز همچون باتری‌ها به مرور زمان دچار فرسایش می‌شوند و با هیچ ابزاری بازیابی نخواهند شد. این فرسودگی یکی از مهم‌ترین دلایل سخت‌‌افزاری افت سرعت گوشی‌ های موبایل است و ارتباط مستقیمی با میزان کار کشیدن از حافظه دارد. یعنی هرچه اطلاعات بیشتری را روی حافظه ذخیره کنید، عمر حافظه‌ی شما فارغ از قدمت گوشی‌تان کاهش پیدا خواهد کرد. اما به‌طور کلی حافظه‌ها به‌گونه‌ای طراحی می‌شوند که شما بتوانید تا سه سال بدون دردسر از آن‌ها استفاده کنید و در برخی مدل‌های جدیدتر تراشه‌‌های حافظه می‌توانند بین ۵ تا ۱۰ سال دوام بیاورند.

• افزایش سن باتری:

بله، باتری‌ها هم مثل ما انسان‌‌ها پیر می‌شوند و بعد از مدتی کارایی خود را از دست می‌دهند و این بزرگ‌ترین باگ آفرینش لوازم الکترونیکی قابل حملی مثل موبایل است. چرا که در عرض یکی دو سال استفاده باتری گوشی شما دیگر نمی‌تواند مثل قبل شارژ نگه دارد. با این حال، عدم توانایی نگهداری شارژ دلیل کند شدن گوشی موبایل‌ تان نیست، بلکه این افزایش سن به شکل دیگری نیز به گوشی شما آسیب می‌زند. با بالا رفتن سن باتری و تجمع غشای الکترودی در آن، مقاومت داخلی باتری افزایش پیدا خواهد کرد. اگر در کلاس فیزیک در ردیف شاگردهای زرنگ می‌نشستید، حتما حالا به خوبی می‌دانید که افزایش مقاومت باتری می‌تواند منجر به افت ولتاژ خروجی در زمان نیاز باشد. انرژی هدر رفته‌ی ناشی از این افت ولتاژ به گرما تبدیل می‌شود و گرما دشمن اصلی پردازنده‌ی گوشی است. از آنجا که CPU به گرما حساس است، با گرم شدن دستگاه، سرعت خود را کاهش می‌دهد و به این ترتیب موجب افت سرعت گوشی‌ تان می‌شود. از سوی دیگر مموری و CPU با سرعت بسیار بالایی فعالیت می‌کنند و برای تامین این سرعت به ولتاژ بیشتری نیاز دارند. افت ولتاژ باتری در این بخش نیز دلیل کند شدن گوشی موبایل‌ تان خواهد شد.

عوامل نرم‌افزاری و دلیل کند شدن گوشی موبایل

عوامل نرم‌افزاری متداول‌ترین علت‌های افت سرعت گوشی هستند. آن‌ها به شکل‌های مختلفی سرعت دستگاه‌تان را پایین می‌آورند که از میان آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• فعالیت مخفی در پشت پرده:

قطعا این موضوع را پیش از این نیز شنیده‌اید که اصلی‌ترین علت کند شدن گوشی موبایل ، فعالیت نرم‌‌افزارهای ریز و درشت در پس‌زمینه‌ی دستگاه شماست. همه‌ی ما برای یک بار هم که شده نرم افزارهای به درد نخوری را روی گوشی‌مان نصب کرده‌ایم که مدت‌هاست از آن‌ها استفاده نمی‌کنیم و راضی به پاک کردن‌شان هم نیستیم. اما باید بدانید که بسیاری از این نرم افزارها در پس‌زمینه در حال فعالیت‌اند و با استفاده از منابعی که در پشت پرده‌ی سیستم‌تان در تصرف کرده‌اند به رفرش کردن داده‌ها، اتصال به اینترنت و حتی رصد کردن برخی از فعالیت‌‌های گوشی برای روز مبادا می‌پردازند. از آنجا که گوشی‌های موبایل مقدار مشخصی از منابعی همچون RAM، CPU و حافظه را در اختیار دارند، اشغال شدن این منابع توسط نرم افزارهایی که مخفیانه در حال فعالیت هستند می‌تواند در هنگام استفاده از نرم‌‌افزارهای سنگینی همچون بازی دلیل کندی گوشی موبایل ‌تان شوند.

• پر کردن حجم حافظه:

نرم‌افزارها به روش‌های دیگر هم باعث افت سرعت پردازش گوشی‌تان می‌شوند که یکی از آن‌ها پر کردن حجم حافظه‌ی گوشی است. سرعت نوشتن در درایو‌های حافظه‌ی NAND با افزایش حجم، رابطه‌ی عکس دارد. یعنی هرچه ظرفیت حافظه بیشتر اشغال شود، سرعت فعالیت آن کمتر خواهد شد. نرم‌افزارهای فعال در پس‌زمینه، حجم عظیمی از فیلم‌ها و عکس‌هایی که سال‌هاست در گوشی‌تان ذخیره شده‌اند و همچنین فایل‌های کش غیرقابل کنترلی که از نرم‌افزارها و فعالیت‌های گوناگون در گوشی‌تان به جا مانده‌اند، همگی ظرفیت حافظه‌ی گوشی را پُر می‌کنند و موجب کاهش سرعت گوشی شما می‌شوند.

• به‌روز رسانی سیستم عامل:

بسیاری از متخصصین بر این عقیده‌اند که به‌روز رسانی سیستم عامل موبایل نیز می‌تواند دلیل کند شدن گوشی موبایل قدیمی شما باشد. چرا که نصب نسخه‌های گوناگون سیستم عامل و حتی نسخه‌های به‌روز شده‌ی برخی نرم‌افزارها باعث انباشت حجم عظیمی از داده‌ها روی هم شده و حافظه‌ی دستگاه‌تان را درگیر می‌کند. بنابراین موجب کاهش هرچه بیشتر سرعت گوشی می‌شود.

چند نکته‌ی کاربردی برای افزایش سرعت تلفن همراه

حالا دیگر تقریبا می‌دانیم چه مسائلی دلیل کند شدن گوشی موبایل می‌شوند. اما دانستن ریشه‌ی مشکل به تنهایی کافی نیست و باید برای رفع آن نیز چاره‌ای اندیشید. به همین خاطر در ادامه نکاتی را برای افزایش سرعت گوشی و مقابله با این کندی ناراحت‌کننده معرفی می‌کنیم:

• حافظه‌ی کش گوشی را به‌صورت مداوم پاک کنید: هر فعالیتی که باگوشی خود انجام مي‌دهید، ردی از خود به جای خواهد گذشت که این ردِپا در قالب داده‌هایی در حافظه‌ی کش (CASH) موبایل‌تان انباشته می‌شوند. نرم‌افزارها این ردِپا را برای لود شدن هرچه سریع‌تر خود به جای می‌گذارند و از آنجا که همین فایل‌‌های کوچک در کنار هم می‌توانند حجم زیادی از حافظه‌ی شما را اشغال کنند، پس پاکسازی آن‌ها در افزایش سرعت گوشی‌ تان تاثیر چشم‌گیری خواهد داشت. برای پاکسازی کش‌ها باید ابتدا به تنظیمات گوشی و از آن جا به بخش STORAGE و CASH مراجعه کنید و حافظه را تخلیه نمایید.
• حالت انیمیشن گوشی را غیرفعال کنید: انیمیشن‌ها و گزینه‌های متحرک گوشی بسیار جذاب و چشم‌نواز هستند، اما همین عناصر دوست داشتنی برای فعالیت و زیباسازی رابط کاربری موبایل‌تان به انرژی تمامی بخش‌های گوشی شما نیاز دارند و می‌توانند به همین ترتیب سرعت آن را کاهش دهند. به همین خاطر بهتر است که این گزینه را غیرفعال کنید. یرای غیرفعال کردن انیمیشن‌ها باید وارد تنظیمات گوشی شوید و به بخش درباره‌ی تلفن مراجعه کنید. این‌قدر روی شماره‌ی ساخت کلیک کنید تا یک پاپ آپ ظاهر شود که پیام فعال شدن گزینه‌های توسعه دهنده (Developer options) به شما نشان مي‌دهد. حالا به صفحه‌ی اصلی تنظیمات برگردید و وارد بخش تنطیمات توسعه دهنده شوید تا در بخش Windows animation scale گزینه‌ی انیمیشن را خاموش نمایید.
• نرم افزارهای حجیم و بلااستفاده را پاک کنید: نرم‌ افزارهای بلا استفاده و حجیم اصلی‌ترین دلیل کند شدن گوشی موبایل شما هستند و با باقی ماندن در گوشی‌تان در عین حال که ردپای زیادی از خود به جا می‌گذارند، سرعت گوشی‌تان را نیز کاهش می‌دهند. بنابراین اگر به دنبال سرعت بیشتری هستید باید همواره با پاکسازی مرتب گوشی از این نرم افزارها، آن را سبک نگه دارید.
• از والپیپرهای متحرک یا LIVE استفاده نکنید: والپیپرهای متحرک واقعا زیبایی صفحه گوشی شما را دو چندان می‌کنند. اما این والپیپرها فشار بسیار زیادی به CPU و باتری وارد می‌کنند و دلیل کندی گوشی موبایل ‌تان می‌شوند. بنابراین اگر گوشی شما با افت سرعت مواجه شده است، بهتر است که برای مدتی بیخیال والپیپرهای متحرک شوید.
• مطمئن شوید که نرم‌افزارهایتان به‌روز هستند: گاهی کندی موبایل می‌تواند به دلیل وجود باگ در برخی نرم‌‌افزارها باشد. معمولا در چنین حالتی با اجرای نرم‌افزار، گوشی شما نیمی از سرعت خود را از دست می‌دهد. به همین سبب شرکت‌ها با تولید مستمر نسخه‌های بهبود یافته، استفاده از نرم‌افزارها را برایتان ساده‌تر می‌کنند. با وجود چنین امکانی، شما می‌توانید با به‌روز نگه داشتن نرم‌افزارهای خود از کند شدن گوشی‌تان جلوگیری کنید.
• حالت به روز رسانی خودکار را غیر فعال کنید: همانطور که گفتیم گاهی فعالیت پشت پرده‌ی نرم‌افزارها موجب کندی دستگاه‌‌تان می‌شود. عموما بخشی از این فعالیت به‌ صورت خودکار و بدون مجوز شما انجام می‌شود. بنابراین لازم است با مراجعه به تنظیمات دستگاه، گزینه‌ی به‌روز رسانی خودکار را برای سیستم عامل و نرم افزارها غیرفعال کنید.
• هر از چند گاهی گوشی خود را به تنظیمات کارخانه برگردانید: گاهی یافتن دلیل نرم‌افزاری یا حتی سخت‌افزاری کندی گوشی تبدیل به دشواری‌ای بزرگ می‌شود. در چنین مواقعی می‌توانید با دریافت نسخه‌ی پشتیبان از اطلاعات گوشی، موبایل‌تان را به تنظیمات کارخانه بازگردانید یا اصطلاحا آن را ریست فکتوری کنید. در بسیاری از مواقع این کار برای افزایش سرعت گوشی و رفع مشکل اصلی راهگشا خواهد بود.

علت کند شدن موبایل بعد از آپدیت سیستم عامل

نسخه‌ها‌ی جدیدتر سیستم عامل‌های موبایل، همیشه کامل و بی‌نقص نیستند. آن‌ها نیز می‌توانند دارای باگ‌هایی باشند که با نصب روی تلفن همراه شما بروز می‌کنند و مشکلات گوناگونی از قبیل افت سرعت گوشی یا حتی از کار افتادن و حذف برخی ویژگی‌های گوشی را در پی دارند. هرچه گوشی قدیمی‌تری داشته باشید، امکان بروز کندی پس از یک به‌روز رسانی درست و حسابی دور از انتظار نیست. در چنین شرایطی شاید لازم باشد تا معرفی نسخه‌ی جدیدتر سیستم عامل با کندی گوشی خود کنار بیایید یا با یک ریست فکتوری خود را از شر این سرعت لاکپشتی خلاص کنید. علاوه بر این اغلب حجم سیستم عامل جدید از سیستم عامل قبلی بیشتر است و این موضوع روی گوشی‌هایی که حافظه‌ی کمی دارند اثر می‌گذارد. گاهی هم سیستم عامل جدید به رَمی بیشتر از سیستم عامل قبلی نیاز دارد و این موضوع نیز کاهش سرعت را به دنبال خواهد داشت.

آیا روت کردن سرعت گوشی را کاهش می‌دهد؟

برای بسیاری از افراد این سؤال پیش می‌آید که آیا روت کردن گوشی می‌تواند دلیل کند شدن آن باشد؟ با اینکه پاسخ‌ها به این سوال بسیار متنوع است، اما حقیقت این است که روت کردن هیچ ارتباطی با سرعت گوشی شما ندارد. روت کردن گوشی تنها دسترسی شما به تنظیمات تلفن همراهتان را افزایش می‌دهد و امکان کنترل بیشتر روی تمامی بخش‌های گوشی‌ را برایتان فراهم می‌کند. اگر پس از روت کردن گوشی دچار افت سرعت شدید، پس باید عوامل دیگر را برای یافتن مشکل بررسی کنید.

سخن پایانی

همانطور که می‌بینید دلیل کند شدن گوشی موبایل به چند مورد محدود می‌شود و شما می‌توانید در اغلب مواقع با استفاده از چند ترفند ساده این مشکلات را برطرف کنید و سرعت گوشی خود را افزایش دهید. اما نباید فراموش کنید که با نگهداری صحیح از گوشی و توجه به نرم‌افزارها و نحوه‌ی مدیریت محتوای تلفن همراه‌تان می‌توانید تا حد زیادی جلوی آسیب‌های عمیق‌تری همچون از کار افتادن باتری یا پردازنده را بگیرید و سلامت و سرعت گوشی‌ تان را تضمین کنید.

دلیل کند شدن گوشی موبایل از نظر شما چیست؟ شما چه عوامل دیگری را می‌شناسید که کند شدن گوشی موبایل‌‌‌تان را موجب می‌شوند؟ آیا راهکارهای دیگری برای رفع کندی گوشی موبایل سراغ دارید؟ لطفا نظرات، تجربیات و پیشنهادات خود را در بخش دیدگاه‌ها با ما در میان بگذارید.