هر آن‌چه که باید درباره دوربین گوشی بدانید!

این روزها کیفیت دوربین گوشی تبدیل به یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی شده که خریداران گوشی‌موبایل به آن توجه می‌کنند. با این حال، روزگاری نقش دوربین‌ها در ساختار تلفن‌های همراه، بسیار ساده‌تر از این حرف‌ها بود که اصلا جدی گرفته شود. تا همین چند سال پیش، کوچک و ساده بودن عملکرد این دوربین‌ها دلایلی برای ضعیف بودن و ناکارآمدی آن‌ها به شمار می‌رفت؛ اما، دوربین‌ تلفن‌های همراه با تکیه بر همین دو ویژگی اساسی پیشرفته‌تر شد و توانست گوی رقابت را از سایر مدل‌های دوربین برباید. آخرین بار که فروش دوربین‌های حرفه‌ای بیش از فروش دوربین‌های موبایلی بود، به سال 2010 میلادی برمی‌گردد. از آن سال به بعد، دوربین‌ تلفن‌های موبایل هرسال و یا حداکثر هر دو سال یک بار، به‌روزرسانی شدند. از اواسط سال 2010 چندین ویژگی کلیدی به دوربین گوشی اضافه شد که از جمله نام آشناترین آن‌ها می‌توان به سیستم OIS، سنسورهای بزرگ‌تر، لنزهای شفاف‌تر، چند لنزی بودن و قابلیت عکاسی حرفه‌ای در شب اشاره کرد.

هرچه به‌روزرسانی دوربین در تلفن‌های موبایل به سطوح بالاتر رفت، این دوربین‌ها بیشتر به ماهیت اصلی خود نزدیک شدند و بیشتر از ساختارهای مشابه دوربین‌های سنتی فاصله گرفتند. تا همین ده سال پیش، برخی از تلفن‌های همراه یک یا دو دکمه‌ی خاص برای ثبت تصویر و ویدئو داشتند؛ اما، امروزه تقریبا همه‌ی قسمت‌های مرتبط به دوربین در چهارچوب اسکرین لمسی موبایل گنجانده می‌شوند. مهم‌ترین ویژگی دوربین گوشی، مبلغ پایین و چندکاره بودن آن است. برای کاربری که به هرحال باید گوشی موبایلش را همراه خود این طرف و آن طرف ببرد، به همراه داشتن هم‌زمان یک دوربین باکیفیت نه تنها هیچ ضرری ندارد، بلکه سودمند هم هست. امروزه دوربین تمام تلفن‌های همراه چند لنزی است و هر لنز وظیفه‌ی خاصی را بر عهده دارد. از جمله لنزهای خاصی که در ساختار دوربین تلفن‌های همراه تعبیه می‌شود، می‌توان به لنزهای اولتراواید، ماکرو، تلفوتو و عمقی اشاره کرد. با توجه به اهمیت دوربین تلفن‌های همراه در فرایند انتخاب از یک طرف و پیچیدگی‌های ساختاری و عملکردی آن‌ها از سوی دیگر، در این مقاله می‌خواهیم درباره‌ی این دوربین‌ها صحبت کنیم.

دوربینهای گوشی موبایل آیفون

آن‌چه در این مقاله خواهید خواند:

اولین گوشی که به دوربین عکاسی مجهز شد
اولین گوشی که قابلیت فیلمبرداری داشت
دوربین‌هایی که آچار فرانسه‌اند
با خاندان دوربین‌های موبایلی آشنا شوید
تا امروز کدام گوشی برترین دوربین را داشته است؟
یک دوربین گوشی در سطح متوسط باید چه امکاناتی داشته باشد؟
اصطلاحات مرتبط با دوربین گوشی
دوربین گوشی: قابل ارتقا یا ثابت؟
آیا می‌توان با دوربین موبایل یک عکس حرفه‌ای انداخت؟
سخن پایانی

اولین گوشی که به دوربین عکاسی مجهز شد

قطعاً برایتان عجیب نخواهد بود اگر بگویم که ژاپنی‌ها اولین مردمانی بودند که از تلفن‌های همراه مجهز به دوربین استفاده کردند. J-SH04 محصولی از کمپانی شارپ بود که در نوامبر سال 2000، به صورت اختصاصی در ژاپن عرضه شد. این تلفن همراه دوربینی صد‌و‌ده هزار پیکسلی داشت و می‌توانست تا 256 رنگ را به ثبت برساند. وزن این تلفن همراه برابر با 74 گرم بود و در زمان خود گوشی محبوبی به شمار می‌رفت. البته پیش از کمپانی شارپ، شرکت‌های دیگر نیز خلاقیت‌هایی در این زمینه به خرج داده بودند. برای مثال در دسامبر سال 1997، شرکت Kyocera سعی کرد با سر هم کردن دوربین و تلفن‌های همراه ساخته شده توسط دیگر شرکت‌ها، ابتکاری در این زمینه به خرج دهد. بعد از آن هم در سال 1999، همین شرکت با روشی مشابه تلفنی با دوربین جلو به بازار عرضه کرد که کاربران می‌‌توانستند به کمک آن تماس ویدئویی برقرار کنند. J-SH04 اما صاحب اولین دوربینی بود که فناوری آن به‌صورت حرفه‌ای برای عکسبرداری موبایلی طراحی شده بود. در حقیقت تا پیش از شرکت شارپ، شرکت‌های دیگر توانسته بودند به نوعی دوربین و گوشی را سرهم کنند، اما هیچکدام به یک ساختار واحد دست پیدا نکرده بودند. یکی از شرکت‌هایی که شانس خود را برای عرضه‌ی موبایل دوربین‌دار امتحان کرد، شرکت سامسونگ بود که چند ماه پیش از شرکت شارپ، با قرار دادن یک دوربین VGA در چهارچوب یک موبایل و متصل کردن آن به باطری موبایل، مدلی به نام SCH-V200 ارائه کرده بود. این مدل از سامسونگ حتی نمی‌توانست تصاویر ثبت شده را خود به نمایش دربیاورد و کاربر برای دیدن تصویر، مجبور بود آن را به کامپیوتر یا لپ‌تاپ خود انتقال دهد.

موبایل J-SH04 ، اولین گوشی با قابلیت عکسبرداری

اولین گوشی که قابلیت فیلمبرداری داشت

همان طور که گفته شد، از سال 1997 شرکت‌های مختلف تلاش کردند تا با سر هم کردن دوربین و موبایل، آپشن جدیدی به تلفن‌های موبایل اضافه کنند. با این حال، این شرکت شارپ بود که در سال 2000 اولین گوشی موبایل دوربین‌دار تاریخ را به بازار عرضه کرد. هم‌زمان تلفن‌های همراه دیگری نیز به بازار عرضه شدند که کاربر می‌توانست به کمک آن‌ها عکس بیندازد و فیلم بگیرد. با این حال، هیچ کدام از این تلفن‌های همراه آن طور که باید برای ارائه‌ی قابلیتی همچون ضبط فیلم بهینه‌سازی نشده بودند. در سال 2004 شرکت SPRINT با عرضه‌ی PM8920 به قیمت 299 دلار، شوک عظیمی به بازار و البته فناوری ساخت تلفن‌های همراه وارد کرد. نوآوری‌های SPRINT در سال 2004 در زمینه‌ی نور دوربین گوشی، این فرصت را برای کمپانی نوکیا فراهم آورد تا در سال 2005 مدل N90 فوق‌العاده‌اش را به بازار عرضه کند. N90 یک دوربین گوشی تمام عیار داشت برای اولین بار، قابلیت‌هایی هم‌چون فلش دوربین و فوکوس خودکار را در اختیار کاربر قرار می‌داد.

نوکیا n90، اولین گوشی با قابلیت فیلمبرداری

دوربین‌هایی که آچار فرانسه‌اند

این‌که طراحان تلفن‌های همراه، به جای تمرکز بر افزایش میزان شباهت‌های موجود میان دوربین‌ معمولی و دوربین گوشی، روی ماهیت خود این دوربین‌ها تمرکز کردند، زمینه را برای افزایش سطح کاربردهای دوربین گوشی فراهم کرد. کاربرد این دوربین‌ها امروزه بسیار بیشتر از ثبت تصویر یا ضبط ویدئو است. دوربین‌های تعبیه شده در تلفن‌های همراه، مانند چشم این دیوایس‌های دیجیتال عمل می‌کنند. شما می‌توانید به کمک این دوربین‌ها بارکدهای روی محصولات را اسکن کنید، تنظیمات امنیتی تلفن همراه‌تان را سر‌و‌سامان دهید و حتی از پس حل مسائل ریاضی و ترجمه‌ی جملات خارجی بربیایید. دوربین تعبیه شده در تلفن‌های همراه هوشمند، به‌صورت مستقیم با هوش مصنوعی این تلفن‌ها در ارتباط است و همین موضوع موجب افزایش کاربرد این دوربین‌ها می‌شود.

همچنین بخوانید :
"آیا شیائومی گوی سبقت را از اپل و سامسونگ خواهد ربود؟"

با خاندان دوربین‌های موبایلی آشنا شوید

به‌طور کلی می‌توان تلفن‌های همراه را براساس نوع دوربین‌شان در پنج گروه تقسیم بندی کرد:

اولین مدل از این دوربین‌ها، دوربین‌های Wide angle هستند. استفاده از این دوربین‌ها بسیار رایج است و تا همین چند وقت پیش، بازار تحت کنترل دوربین‌های تک لنز wide angle بود. امروزه نیز لنز اصلیِ اغلب دوربین‌ها از نوع wide angle است. این نوع دوربین گوشی بیشتر به‌درد ثبت تصاویر دسته‌جمعی و مناظر طبیعی می‌خورد.
دسته‌ی دوم دوربین‌های به‌کاررفته در تلفن‌های همراه از نوع Ultra-wide-angle هستند. همان طور که از اسم این دوربین‌ها پیداست، این دوربین‌ها زاویه‌ی وسیع‌تری را نسبت به دوربین‌های wide angle پوشش می‌دهند. اگرچه به‌کارگیری دروبین‌هایی با این سبک از لنز چندان رایج نیست، اما برخی از تلفن‌های همراه از این لنز به‌عنوان یکی از لنزهای فرعی مجموعه‌ی دوربین‌شان استفاده می‌کنند.
نوع دیگر دوربین‌ها، دوربین‌های تلفوتو هستند. این دوربین‌ها فاصله‌ی کانونی بیشتری نسبت به دوربین‌های wide angle دارند و به همین دلیل، از جمله دوربین‌های ایده‌آل برای ثبت تصاویر پرتره به شمار می‌روند. نکته‌ی شایان توجه این است که اگر دوربین گوشی از نوع تلفوتو باشد، نمی‌توان به کمک آن روی سوژه زوم کرد. غافل بودن طراحان گلکسی s4 از این موضوع، سبب ناکارآمدی دوربین این تلفن همراه شد. به همین دلیل، نوع دیگری از دوربین‌ها روی گوشی‌های هوشمند تعبیه شدند که عموما با نام Periscope شناخته می‌شدند. این مدل دوربین گوشی تقریبا حائز تمام ویژگی‌های دوربین تلفوتو است، با این تفاوت که قدرت زوم آن ده برابر شده است.
دسته‌ی دیگر دوربین‌ها، دوربین‌های مونوکروم هستند. این دوربین‌ها صرفاً قابلیت پردازش نور را دارند و از قابلیت پردازش رنگ بی‌بهره‌اند. در بسیاری از دوربین‌ها، لنز مونوکروم صرفاً به‌عنوان کمکی استفاده می‌شود و کاربر نمی‌تواند به‌طور خاص از این لنز استفاده کند. با این حال، در بسیاری از دوربین‌ها امکان ثبت تصاویر سیاه و سفید واقعی به کمک این مدل از دوربین‌ها برای کاربران فراهم می‌گردد.
دیگر مدل دوربین گوشی، مدل ماکرو است. دوربین‌های ماکرو زمانی به کار می‌آیند که کاربر بخواهد عکسی کلوزآپ با جزئیات فوق‌العاده ثبت کند. اضافه شدن سنسور Depth یا عمق به این دوربین‌ها، امکان ثبت تصاویر با پرسپکتیو حرفه‌ای را برای کاربران فراهم می‌کند.

لنز تلفن هوشمند

تا امروز کدام گوشی برترین دوربین را داشته است؟

برترین دوربین گوشی تا به امروز متعلق به Samsung Galaxy S21 Ultra است. این تلفن همراه به کاربر اجازه می‌دهد تا با دوربینی 108 مگاپیکسلی و قابلیت بزرگنمایی ده برابر، تصاویری فوق‌العاده و ویدئوهایی با کیفیت 8K ثبت کند. اگر از قیمت بالای این تلفن همراه بگذریم، واقعا نمی‌توان ایرادی جدی از آن گرفت. تعداد پیکسل‌های ویدئوهایی که توسط این تلفن همراه به ثبت می‌رسند، 4 برابر تعداد پیکسل‌های یک ویدئوی 4K است. ضمناً این تلفن همراه با بهره‌مندی از قابلیت 8K video snap، امکان بیرون کشیدن آلبومی از عکس‌های با کیفیت از دل ویدئوها را در اختیار کاربر قرار می‌دهد.

لنز تلفن همراه s21

یک دوربین گوشی در سطح متوسط باید چه امکاناتی داشته باشد؟

دوربین گوشی هوشمندی که خریداری می‌کنید در حالت متوسط، باید سه لنز داشته باشد و میانگین رزولوشنی حدود 40 مگاپیکسل ارائه کند. لنزهای به‌کار‌رفته در یک دوربین متوسط عموما wide، ultra wide و تلفوتو هستند و می‌توانند ویدئو‌هایی با کیفیت 60 فریم‌ثانیه را به ثبت برسانند. این دوربین‌ها برخی از ویژگی‌های میان رده همچون عکاسی پانوراما ، HDR و فوکوس خودکار را نیز به کاربر ارائه می‌کنند.

همچنین بخوانید :
"چگونه گوشی را به تلویزیون وصل کنیم؟"

اصطلاحات مرتبط با دوربین گوشی

اصطلاح مگاپیکسل یکی از رایج‌ترین اصطلاحاتی است که از آن برای بیان ویژگی‌های دوربین استفاده می‌شود. بگذارید برای توضیح این اصطلاح، یک تصویر را در نظر بگیریم. اگر تصویر ثبت شده از فلان تعداد مگاپیکسل تشکیل شده باشد، یعنی هر پیکسل سطح گسترده‌تری از تصویر را تشکیل داده است. طبیعتاً هرچه تعداد پیکسل‌ها بالاتر باشد، دقت تصویر بیشتر شده و کیفیت آن بالاتر می‎‌رود.
عبارت پرکاربرد بعدی، عبارت ISO است که میزان حساسیت لنز دوربین به نور را بیان می‌کند. هرچه میزان نور محیط کم‌تر باشد، لازم است برای ثبت تصاویر بهتر عدد ISO را بالاتر ببرید.
اصطلاح بعدی، Aperture است که آشنایی با آن شفافیت و وضوح تصاویری که به ثبت می‌رسانید را بیمه می‌کند. این اصطلاح بیانگر میزان نور ورودی به دوربین است و هرچقدر پایین‌تر باشد، نور بیشتری وارد دوربین می‌شود.
عبارت بعدی، عبارت OIS است. OIS فناوری به‌روز و پیشرفته‌ای است که لرزش‌ دست ناخواسته کاربر حین ضبط ویدئو یا ثبت تصویر را تشخیص داده و تصویر را ثابت نگه می‌دارد.

دوربین گوشی: قابل ارتقا یا ثابت؟

طبیعتاً امکان ایجاد تغییر سخت‌افزاری در ساختار دوربین تلفن‌های همراه وجود ندارد، با این حال شما می‌توانید با نصب برخی از نرم‌افزارها روی تلفن همراه‌تان، سطح زیبایی بصری تصاویری که به کمک این دوربین‌ها ثبت می‌کنید را بالا ببرید.

آیا می‌توان با دوربین موبایل یک عکس حرفه‌ای انداخت؟

فارغ از اینکه پاسخ ما به این سؤال مثبت باشد یا منفی، همچنان هستند افرادی که ممکن است با ما مخالفت کنند. اگر بخواهیم عادلانه به قضیه نگاه کنیم، کیفیت دوربین‌ گوشی‌های همراه امروزی نه تنها دست کمی از دوربین‌های معمولی ندارد، بلکه در مواردی بیشتر هم هست. اینکه بتوانید به کمک کدام مدل از دوربین، تصاویر بهتری ثبت کنید، کاملاً وابسته به میزان مهارت شما در کار با هر یک از دوربین‌ها است.

همچنین بخوانید :
"راهنمای خرید گوشی موبایل"

سخن پایانی

فناوری به‌کاررفته در دوربین گوشی، مسیر طول و درازی را طی کرده تا به نقطه‌ی امروزی برسد. نقطه‌ای که بتواند در آن ضمن حفظ ماهیت حرفه‌ای‌اش، به‌عنوان یک فناوری غیرقابل جایگزین، با دوربین‌های معمولی نیز رقابت کند. کاربرد دوربین گوشی امروزه بسیار گسترده‌تر از آن شده که بتوان آن را با دوربین معمولی مقایسه کرد، اما همچنان هستند افرادی که ترجیح می‌دهند برای عکسبرداری سراغ دوربین‌های معمولی بروند.

شما چطور؟ آیا حاضرید علاوه بر گوشی سبک، خوش دست و دوست داشتنی‌تان یک وسیله‌ی دیگر را نیز به‌عنوان دوربین حرفه‌ای با خود این سو و آن سو حمل کنید؟

سوالات متداول

1- چطور می‌توان کیفیت دوربین گوشی‌های هوشمند را افزایش داد؟

کاربران گوشی‌های هوشمند، می‌توانند با استفاده تریپاد، عکاسی در نور بیشتر و رعایت قوانین کامپوزیشن کیفیت تصاویری که به ثبت می‌رسانند را افزایش دهند.

2- آیا کیفیت دوربین گوشی به تدریج افت می‌کند؟

بله. کیفیت دوربین سوای از مسائل سخت‌افزاری تا حدود زیادی وابسته به مسائل مرتبط با بحث نرم‌افزار است. به همین دلیل ویروسی شدن گوشی همراه و یا ارتقا سطح اندروید آن مِی‌تواند موجب افت کیفیت دوربین تلفن همراه شود.

3- دوربین کدام گوشی عکس‌های بهتری در تاریکی ثبت می‌کند؟

گلکسی MB1 یکی پیشروان عکاسی در شب است و می‌تواند در دل تاریکی، تصاویری با کیفیت 48 مگاپیکسل به ثبت برساند.

هر آن‌چه که باید درباره دوربین گوشی بدانید!